Budowa opony

Opona na pierwszy rzut oka wydaje się gumową obręczą wypełnioną powietrzem. Jej budowa jest jednak zdecydowanie bardziej skomplikowana. Podstawowe elementy opony, licząc od zewnętrznej warstwy, to:

• Bieżnik – wykonany z gumy syntetycznej lub naturalnej, którego zadaniem jest zapewnienie odpowiedniej przyczepności do nawierzchni.
• Opasanie spiralne – warstwa zrobiona z mocnego sznura wtopionego w gumę, co umożliwia jazdę z dużą prędkością.
• Opasanie stalowe – druty, również zatopione w gumie, które nadają oponie sztywność.
• Pierwszy element korpusu, czyli opasanie tekstylne, wykonane ze sztucznego jedwabiu lub poliestru, które nadaje oponie kształt i utrzymuje odpowiednie ciśnienie.
• Wyściółka wewnętrzna – warstwa kauczuku uszczelniająca oponę i pełniąca funkcję dętki w oponie, która nie wymaga jej użycia.
• Bok – zewnętrzna  ściana opony wykonana z naturalnej gumy. Jest połączona z bieżnikiem i chroni wnętrze opony przed uszkodzeniem mechanicznym i warunkami atmosferycznymi.
• Wzmocnienie – pierwszy z trzech elementów stopki, czyli krawędzi opony osadzonej w feldze. Jego zadaniem jest zapewnienie stabilności opony oraz zwiększenie precyzji działania układu kierowniczego.
• Wypełnienie – klin stabilizujący oponę w feldze, wykonany z gumy syntetycznej.
• Drutówka – najważniejsza część stopki, zrobiona ze stalowego drutu zatopionego w gumie, dzięki której opona jest osadzona w feldze mocno i pewnie.

Właściwości opon zimowych

Podstawowe rodzaje opon różnią się od siebie dwoma głównymi elementami. Jednym z nich jest rodzaj zastosowanego bieżnika, a drugim rodzaj użytej mieszanki gumowej. Oba te elementy są dobierane w zależności od przeznaczenia opony – inny skład gumy i wzór bieżnika będzie w oponach letnich, inny w zimowych, a jeszcze inny w całosezonowych. Oczywiście inne rozmiary i właściwości będą miały opony przeznaczone do samochodów osobowych, terenowych czy ciężarowych.

Najważniejszą cechą opon zimowych jest bardzo dobra przyczepność do jezdni mokrej w niskich temperaturach czy do nawierzchni pokrytej śniegiem lub lodem. Podstawowym zadaniem tego rodzaju opony jest zabezpieczenie przed twardnieniem przy niższej temperaturze, która jest ustalona na poziomie 7 stopni Celsjusza. Taką zaletę zapewnia większa domieszka kauczuku naturalnego w gumie.

Dlaczego elastyczność w warunkach zimowych jest tak istotna? Otóż dzięki temu droga hamowania przy niższych temperaturach jest zdecydowanie krótsza niż w oponie z twardą gumą. Ważny jest również sam bieżnik. W oponie zimowej ma on głębsze rowki, które lepiej wbijają się w śnieg czy lód. A to oczywiście zwiększa przyczepność. Kolejną ważną sprawą jest duża liczba lamel, które świetnie odprowadzają śnieg i błoto pośniegowe z toru jazdy, co znacznie ogranicza ryzyko wpadnięcia w poślizg. Czy wobec tego można stosować opony zimowe w lecie? Ich użycie nie wpływa na zmniejszenie bezpieczeństwa podróży, jednak miękka mieszanka będzie się zużywać zdecydowanie szybciej, poza tym taka opona stawia większy opór, przez co wzrasta zużycie paliwa i zwiększa się hałas w czasie jazdy.

Cechy opony letniej

Opony letnie to mieszanka gumy, która zapewnia przyczepność zarówno na suchej, jak i mokrej nawierzchni, pod warunkiem że temperatura powietrza jest wysoka, przekraczająca 7 stopni Celsjusza. Poza tym opony takie stawiają mniejszy opór w czasie kontaktu z jezdnią, dzięki czemu pojazd jedzie ciszej i co bardzo ważne – ekonomicznej.

Opony letnie mają więcej rowków odprowadzających wodę niż zimowe, a konstrukcja samego bieżnika jest mocno uproszczona. W związku z tym powierzchnia styku z nawierzchnią jest dużo większa w porównaniu do opony zimowej. Dzięki temu samochód znacznie zwiększa skuteczność hamowania, ale tylko przy wyższej temperaturze powietrza. Jeśli temperatura spadnie poniżej 7 stopni Celsjusza, mieszanka twardnieje i staje się bardziej krucha. W związku z tym w takich warunkach znacznie wydłuża się droga hamowania i zwiększa ryzyko wpadnięcia w poślizg. Zatem o ile jazda na oponach zimowych w lecie powoduje szybsze ich zużycie, o tyle podróżowanie na letnich zimą niesie za sobą duże ryzyko wpadnięcia w poślizg.

Czy warto używać opon całorocznych?

Mimo że w sprzedaży dostępne są opony całoroczne, to nie są to produkty tak naprawdę uniwersalne. Wprawdzie opony całosezonowe łączą w sobie pewne walory zarówno opony zimowej, jak i letniej, to jednak trudno idealnie połączyć dwie odmienne funkcjonalności. Jest to pewien kompromis pomiędzy skrajnymi właściwościami opony letniej a zimowej. Nie będzie więc ona bardzo szybko zużywała się przy wysokiej temperaturze asfaltu, z drugiej strony będzie nieźle trzymać się nawierzchni w okresie zimowym, o ile warunki pogodowe nie będą ekstremalne. Ogólnie tego rodzaju opona sprawdzi się dobrze w klimacie umiarkowanym, gdzie w zimie na ulicach nie zalega śnieg czy lód, a kierowca nie pokonuje więcej niż 10 tysięcy kilometrów.

Bardzo ciekawym rodzajem opony jest run-flat. Umożliwia ona jazdę nawet po jej przebiciu. Wynika to z tego, że ma bardzo mocne i grube ściany boczne i nawet po przebiciu czy nagłym spadku ciśnienia można na takiej oponie przejechać swobodnie nawet 80 kilometrów. Pamiętać trzeba jednak o tym, że taka opona nie nadaje się do naprawy i po jej uszkodzeniu trzeba koniecznie wymienić ją na nową.

Inny rodzaj opon stosuje się też do pojazdów mających napęd na cztery koła. W porównaniu do aut z napędem na przód lub tył tego rodzaju ogumienie ma bieżnik o głębszych rowkach i większych blokach. Wszystko dlatego, że standardowe opony w czasie jazdy po szczególnie trudnym błotnistym terenie bardzo szybko wypełniają się błotem i zaczynają się ślizgać. Natomiast do opon dedykowanych samochodom przeznaczonym do jazdy w terenie nie przyczepia się materiał z drogi, czyli np. śnieg, błoto lub trawa, i koła nie ślizgają się, utrudniając jazdę.