Patelnia beztłuszczowa – co to jest i jak działa?

Coraz więcej osób chce prowadzić zdrowy tryb życia. Chcemy być pełni wigoru, wysportowani i szczęśliwi. W niektórych kręgach bycie fit jest wręcz utożsamiane ze statusem społecznym. Jednym z elementów takiego życia jest zdrowe odżywanie, w którym warto unikać nadmiernych ilości tłuszczu, szczególnie zwierzęcego. Dlatego na popularności zyskują patelnie beztłuszczowe.

Dlaczego warto ograniczyć tłuszcze?

Przede wszystkim powinniśmy zdawać sobie sprawę, że nie wszystkie tłuszcze są złe. Utarło się przekonanie, że powodują one tycie i choroby układu krążenia. Ale w rzeczywistości jest to tylko połowiczna prawda. Niezdrowe dla naszego organizmu są tłuszcze nasycone, które znajdziemy przede wszystkim w mięsie, jajkach oraz mleku i produktach na jego bazie. Ich nadmierne spożycie wpływa na podwyższenie poziomu cholesterolu we krwi i zwiększa ryzyko chorób sercowo-naczyniowych, np. zawału serca czy też miażdżycy. Niezdrowe są także tłuszcze trans, czyli utwardzone oleje roślinne, poddane procesowi uwodornienia.

Natomiast tłuszcze zawierające nienasycone kwasy tłuszczowe są nie tylko zdrowe, ale wręcz niezbędne do prawidłowego funkcjonowania naszego organizmu. Nasze ciało nie jest w stanie wytwarzać ich samodzielnie, więc trzeba je dostarczać wraz z pożywieniem. Znajdziemy je przede wszystkim w olejach roślinnych z nasion, orzechów, kiełków, a także w tłuszczach rybich. Niestety, w Polsce dużo częściej sięgamy po tłuszcze nasycone, chociaż powoli zaczyna się to zmieniać.

Patelnia beztłuszczowa, czyli jaka?

Niestety najczęściej posiłki przygotowujemy albo na tłuszczach nienasyconych lub na tłuszczach trans, ponieważ mają one wyższą temperaturę dymienia i są łatwiejsze w użyciu. Właśnie dlatego coraz popularniejsze jest smażenie bez ich użycia. Przydatne do tego są specjalne patelnie, nazywane beztłuszczowymi. Mają one powłoki non-stick, do których nie przywiera pożywienie, nawet smażone w wysokiej temperaturze. Wyróżniamy kilka rodzajów patelni beztłuszczowych:

• Patelnie teflonowe – zdecydowanie najpopularniejsze, ale też najtańsze. Dzięki nieprzywierającej powłoce pozwalają na smażenie bez użycia oleju i są przystępne cenowo. Ale mają też swoje wady. Przede wszystkim są mało odporne na zadrapania. Poza tym produkuje się je z wykorzystaniem szkodliwych dla naszego organizmu substancji, które – w określonych warunkach (wysokich temperaturach i uszkodzeniach powierzchni) – mogą przedostać się do pożywienia, a następnie do naszego ciała.

• Patelnie ceramiczne – coraz popularniejsze. Również mają gładką, nieprzywierającą powłokę, więc nie trzeba na nich używać tłuszczu. W porównaniu do teflonowych są bardziej trwałe na zadrapania i znoszą wyższe temperatury nawet do 400 stopni Celsjusza. Przy tym wszystkim wciąż nie kosztują majątku i są zdrowe, ponieważ nie wydzielają szkodliwych substancji.

• Patelnie granitowe – mają bardzo mocną powłokę, która jest odporna na uszkodzenia i zarysowania. Jest łatwa w czyszczeniu i bezpieczna dla środowiska. Powłoka jest gładka, więc nie wymaga używania tłuszczu, chociaż warto użyć jego minimalną ilość. Może być przystosowana do używania na różnych kuchenkach. Wady to wysoka cena i w niektórych przypadkach spora waga.

• Patelnie tytanowe – mają bardzo podobne właściwości do patelni teflonowych, ale są przy tym dużo bardziej trwałe i nie wydzielają szkodliwych substancji. Są drogie, ale to inwestycja na lata, więc stosunek jakości do ceny wypada już bardzo korzystnie. Poza tym jako jedne z niewielu nadają się do mycia w zmywarce.

  Czy warto?

  Odpowiedź na to pytanie jest dość oczywista – jeśli zamierzacie ograniczyć spożycie tłuszczów nienasyconych i tłuszczów trans, to jak najbardziej. Przy czym nie warto w tym przypadku oszczędzać. Patelnie teflonowe są popularne i tanie, ale pod względem właściwości znacząco ustępują droższym rozwiązaniom i mogą być szkodliwe. Szczególnie źle wypadają właśnie w momencie smażenia bez tłuszczu, gdy uzyskują wyższe temperatury, a dodatkowo są jeszcze chociaż minimalnie uszkodzone. Dlatego lepiej wyposażyć się w model ceramiczny, granitowy, a najlepiej tytanowy. Te ostatnie, o ile odpowiednio o nie zadbamy, posłużą nam przez wiele lat i będą sporym ułatwieniem w każdej kuchni.